Verwekker onbekend
milde CAP (categorie I; CURB-65: 0–1; PSI: 1–2)
| alternatief | doxycycline | 1 dd | 200 mg | p.o. | eerste dag |
| gevolgd door | doxycycline | 1 dd | 100 mg | p.o. | na dag 1, gedurende maximaal 7 dagen |
matig ernstige CAP (categorie II; CURB-65: 2; PSI: 3–4)
| 1e keuze | benzylpenicilline | 4 - 6 dd | 1 milj. IE | i.v. | gedurende 5 dagen; Legionella sneltest inzetten bij risicofactoren* |
| alternatief | amoxicilline | 4 dd | 1000 mg | i.v. | gedurende 5 dagen; Legionella sneltest inzetten bij risicofactoren* |
* risicofatoren: recent buitenland bezoek, afkomstig uit epidemische setting Legionella infecties, geen respons op betalactam antibiotica na 48 uur
- in geval van chronische longziekte en luchtwegkolonisatie met Pseudomonas aeruginosa in het afgelopen jaar: bij empirisch beleid naast standaard verwekkers ook rekening houden met Pseudomonas (op basis van meest recente gevoeligheidspatroon)
ernstige CAP; geen IC-opname (categorie III; CURB-65: 3-5; PSI: 5)
| 1e keuze | cefuroxim | 3 dd | 1500 mg | i.v. | altijd Legionella en pneumokokken sneltest inzetten |
- in geval van luchtwegkolonisatie met Pseudomonas aeruginosa òf kolonisatie luchtwegen met ESBL-producerende Enterobacterales in het afgelopen jaar: bij empirisch beleid naast standaard verwekkers ook rekening houden met Pseudomonas dan wel met ESBL (op basis van meest recente gevoeligheidspatronen)
ernstige CAP; IC-opname (categorie IV)
in geval van SDD:
- in geval van luchtwegkolonisatie met Pseudomonas aeruginosa òf kolonisatie luchtwegen met ESBL-producerende Enterobacterales in het afgelopen jaar: bij empirisch beleid naast standaard verwekkers
ook rekening houden met Pseudomonas dan wel met ESBL (op basis van meest recente gevoeligheidspatronen)
BINNEN HET ZIEKENHUIS ONTSTAAN
| 1e keuze | cefuroxim | 3 dd | 1500 mg | i.v. | - |
| + eventueel | tobramycine | 1 dd | 5 mg/kg | i.v.** | gedurende 5–7 dagen, antibioticumbeleid aanpassen op geleide van determinatie en antibiogram |
bij verdenking Pseudomonas aeruginosa
** vervolgdosis altijd in overleg met ziekenhuisapotheker op basis van spiegels
Verwekker bekend
Streptococcus pneumoniae
| 1e keuze | benzylpenicilline | 6 dd | 1 milj. IE | i.v. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
| alternatief | ceftriaxon | 1 dd | 2000 mg | i.v. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
hemolytische streptokokken
| 1e keuze | benzylpenicilline | 6 dd | 1 milj. IE | i.v. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
Haemophilus influenzae
bij bewezen gevoeligheid, i.v. behandeling:
| 1e keuze | amoxicilline | 6 dd | 1000 mg | i.v. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
| alternatief | cefuroxim | 3 dd | 1500 mg | i.v. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
bij bewezen gevoeligheid, p.o. behandeling:
| 1e keuze | doxycycline | 1 dd | 200 mg | p.o. | eerste dag |
| gevolgd door | doxycycline | 1 dd | 100 mg | p.o. | na dag 1, milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
| alternatief | amoxicilline | 3 dd | 750 mg | p.o. | milde of matig ernstige CAP gedurende 5 dagen, ernstige CAP 5-7 dagen |
Enterobacteriaceae
op geleide van determinatie en antibiogram
Pseudomonas aeruginosa
bij bewezen gevoeligheid:
| 1e keuze | ceftazidim | 3 dd | 2000 mg | i.v. | gedurende 7–14 dagen, duur afhankelijk van ernst ziekte en reactie op behandeling |
| + eventueel | tobramycine | 1 dd | 5 mg/kg | i.v.** | - |
** vervolgdosis altijd in overleg met ziekenhuisapotheker op basis van spiegels
Staphylococcus aureus
| 1e keuze | flucloxacilline | 6 dd | 1000 mg | i.v. | gedurende 7–14 dagen, duur afhankelijk van ernst ziekte en reactie op behandeling |
Mycoplasma pneumoniae
| 1e keuze | doxycycline | 1 dd | 200 mg | p.o. | eerste dag |
| gevolgd door | doxycycline | 1 dd | 100 mg | p.o. | na dag 1, gedurende 1 week bij goede klinische respons, bij matige klinische respons 2 weken |
Chlamydophila psittaci
| 1e keuze | doxycycline | 2 dd | 100 mg | p.o./i.v. | gedurende 1 week bij goede klinische respons, bij matige klinische respons 2 weken |
Coxiella burnetii (acute vorm Q-koorts)
| 1e keuze | doxycycline | 2 dd | 100 mg | p.o./i.v. | gedurende 2–3 weken |
| alternatief | moxifloxacine | 1 dd | 400 mg | p.o. | gedurende 2–3 weken |
Legionella pneumophila
| 1e keuze | ciprofloxacine | 2 dd | 500 mg | p.o. | gedurende 7–10 dagen bij goede klinische respons |
| of | ciprofloxacine | 2 dd | 400 mg | i.v. | gedurende 7–10 dagen bij goede klinische respons |
Pneumocystis jiroveci
| 1e keuze | cotrimoxazol | 3 dd | 1920 mg (<55 kg: 1440 mg) | p.o./i.v. | gedurende 2–3 weken |
| alternatief | primaquine | 1 dd | 30 mg | p.o. | gedurende 3 weken (vooraf G6PD deficiëntie uitsluiten) |
| + | clindamycine | 3 dd | 600 mg | p.o./i.v. | gedurende 3 weken |
op indicatie gevolgd door levenslange profylaxe:
| alternatief | dapson | 1 dd | 100 mg | p.o. | vooraf G6PD deficiëntie uitsluiten ivm verhoogde kans op hemolyse |
| of | atovaquone drank | 1 dd | 1500 mg (= 10 ml) | p.o. | innemen tijdens/na maaltijd (vetrijk) |
| of | pentamidine verneveling | - | 300 mg | - | om de 4 weken in speciale vernevelkamer |
bij PO2 < 9,3 kPa tevens te gebruiken
| 1e keuze | prednison | 2 dd | 40 mg | - | gedurende 5 dagen |
| gevolgd door | prednison | 1 dd | 40 mg | - | gedurende 5 dagen en vervolgens snel verlagen |
Cytomegalovirus (CMV)
dosering aanpassen bij verminderde nierfunctie
Aspergillus spp.
*** in geval van een lichaamsgewicht >100 kg: dosisberekening amfotericine B liposomaal afkappen op 100 kg
